ΚΗΔΕΙΑ ΣΤΗΝ ΣΜΥΡΝΗ

               

Ο DESCHAMPS επισκέφτηκε την Σμύρνη το 1890, εξέθεσε πολλές εμπειρίες του ας δούμε πως περιγράφει την κηδεία του Επαμεινώνδα Μπαλτατζή.

«….. Εξάλλου  οι Έλληνες συμφιλιώνονται με τους Τούρκους, φτάνουν να τους υπηρετούν  και να δέχονται πομπώδεις τίτλους και κρατικά αξιώματα, όταν πιστεύουν ότι αυτό τους επιβάλει το εθνικό ή το προσωπικό τους συμφέρον.

ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΑ : Οι Έλληνες της Σμύρνης είχε και  φτωχολογία αλλά και δυνατή ακμάζουσα αστική τάξη.

            Μια μέρα , στην Φράγκικη οδό είδα να περνά μια πολυτελής κηδεία. Τούρκοι στρατιώτες με λαμπάδες πήγαιναν μπροστά και πίσω ο σταυρός. Ακολουθούσαν επίσημα ντυμένοι καβάσηδες, με κεντητά γιλέκα που τα σκούρυναν μακριά κρέπια σταυρωτά. Ύστερα, οι παπάδες με άμφια, το μαύρο ασημοποίκιλτο φέρετρο κι ένα μεγάλο πλήθος παρακολουθούσε τη νεκρώσιμη πομπή. Ρώτησα έναν ψαρά που περνούσε κρατώντας ένα πανέρι γαρίδες «Ποίος είναι αυτός ο σπουδαίος που πέθανε;».

            Ο άνθρωπος αναστέναξε από συμπόνια και είπε με σεβασμό : «Ο μπέης Επαμεινώνδας Μπαλτατζής Θεός σχωρές΄ τον!». Και σταυροκοπήθηκε καμιά δεκαριά φορές με εκπληκτική ταχύτητα.

            Το όνομα των Μπαλτατζήδων ήταν πολύ γνωστό στην Σμύρνη. Εμένα μου θύμισε κάποιον με μεγάλο φέσι  και φουσκωμένο, χλομό και έξυπνο πρόσωπο, με τον οποίο είχα συμφάγει την προηγουμένη στο σπίτι ενός Έλληνα γιατρού. Ήμουν προσκαλεσμένος στου γιατρού Λάτρη  μαζί με τον Δημοσθένη Μπαλτατζή και την Εξοχότητά του τον γενικό διευθυντή των αυτοκρατορικών μουσείων Χαμνί μπέης. Το γεύμα εγκάρδιο.

ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΑ : Η Σμύρνη των Ελλήνων ήταν ένα δυνατό εμπορικό λιμάνι, που το ζήλευαν τα μεγάλα Ευρωπαικά λιμάνια της δύσης.

 Ο μπέης Δημοσθένης ήξερε άπειρες ιστορίες και τις διηγιόταν με ζήλο. Αυτός ο Έλληνας μπέης με το λιπαρό, κιτρινωπό πρόσωπο είχε ασιατική φυσιογνωμία. Φυσιογνωμία. Μου φαινόταν τότε σαν Πέρσης σατράπης και πότε σαν Καρχηδόνιος σουφέτης. Κοιτάζοντας τα λιπαρά χέρια, το φουσκωμένο κεφάλι και την ξεχειλισμένη κοιλιά του, θυμόμουν τον Άνωνα, έτσι τουλάχιστον όπως τον είχε περιγράψει ο Φλωμπέρ. 

Ωστόσο η λάμψη του κοφτερού του βλέμματος , στις πτυχές των έξυπνων χειλιών, στις επιδέξιες και φρόνιμες χειρονομίες του, έβλεπα πολύ καλά ότι τίποτα δεν είχε αλλοιώσει τη φυλή των λεπτεπίλεπτων, ευέλικτων και υπομονετικών Ιώνων. Μια φυλή που μακριά από τα ασιατικά υψίπεδα, στις ακτές της θάλασσας και στις όχθες των ποταμών, ζούσε και φιλοσοφούσε ευχάριστα στις μαρμαρόχτιστες πόλεις της, που εύρισκε πάντοτε τρόπο να συμβιώνει με τον κυρίαρχο, άσχετα αν αυτός ήταν ο Αλυάτης  (βασιλιάς της Λυδίας) ή ο Γύγης ( βασιλιάς της Λυδίας), μεγαλόπρεποι σατράπες των Λυδών, ο παντοδύναμος Αχαιμενίδης Νταρίαβος, ο γνωστός Δαρείος, ο Αλέξανδρος ο Μακεδών, ο καίσαρας της Ρώμης ή ο Αβδούλ Χαμίτ, πατισάχ των Οθωμανών.

ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΑ : Αστικη οικογένεια της Σμύρνης.

ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ

ΣΤΟΥΣ ΔΡΟΜΟΥΣ ΤΗΣ Μ ΑΣΙΑΣ εκδόσεις ΒΗΜΑ περιηγήσεις  του GASTON DESCHAMPS