Aφιερώνω αυτό στους πιτσιρικάδες της Aντίστασης, που δεν είχανε ιδέα από σοσιαλισμό. Kι αν τους ρωτούσες ποιος είναι ο Mαρξ κι ο Λένιν, θα σου απαντούσαν: "Eίναι οι καινούριοι καουμπόυδες του αμερικάνικου κινηματογράφου!"
- αυτός που σαλτάρει, που
πηδά αστραπιαία πάνω σε όχημα και αρπάζει κάτι
- ο ικανός για σάλτο, για
πήδημα.
ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΑ : Σπάνια φωτογραφία της κατοχής, οι τρεις νέοι αριστερά είναι πιθανότατα σαλταδόροι (περιμένουν την κατάλληλη στιγμή για να σαλτάρουν στο φορτηγό με τα εφόδια) .
Στα λεξικά, σαλταδόρος εκτός από «αυτός που πηδά σε όχημα για να κλέψει προϊόντα που μεταφέρονται» είναι και αυτός «που καταλαμβάνει ανώτερη υπηρεσιακή θέση με όχι ομαλό τρόπο».
ΤΟ ΡΕΜΠΕΤΙΚΟ ΓΙΑ ΤΟΝ ΣΑΛΤΑΔΟΡΟ
* ΚΑΤΟΧΗ ΣΤΗΝ ΤΡΟΥΜΠΑ [ΓΙΩΡΓΟΥ ΜΗΤΣΑΚΗ].
«Ήταν Κατοχή,
κι έπεφτε βροχή,
ήτανε βαθύ σκοτάδι
στη Τρούμπα κάθε βράδι.
Κι εμείς για ντου πηγαίναμε,
σαλτάραμε και κλέβαμε,
παρέα ήτανε με μας
κι ο μπουκαδόρος ο Κοσμάς.
Ήταν Κατοχή,
πείνα και βροχή.
Είμασταν παιδιά,
κι είχαμε καρδιά,
ο Κεφάλας κι ο Μαρίνος
παρέα μας κι εκείνος.
Μια νύχτα τον Τζιμίνσκουλα
τον φάγανε για ψίχουλα,
και τον βαρκάρη το Θωμά
που έπαιζε τον μπαγλαμά.
Ήταν Κατοχή,
πείνα και βροχή».
1. Ωραίο τραγούδι, ζεϊμπέκικο. Άγνωστο πότε δημιουργήθηκαν οι στίχοι και η σύνθεση του τραγουδιού από τον δάσκαλο Μητσάκη.
2. Όμως κυκλοφόρησε το 1976, ερμηνευμένο ωραία από τον Παναγιώτη Μιχαλόπουλο και συμπεριλαμβάνεται στο LP «ΓΙΩΡΓΟΣ ΜΗΤΣΑΚΗΣ - ΠΑΝΑΓΙΩΤΗΣ ΜΙΧΑΛΟΠΟΥΛΟΣ: "ΤΑ ΣΑΪΝΙΑ"», ΚΥΚΛΑΔΕΣ LPKG 24.
ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΑ : Λαικό σκίτσι από το κόλπο με το τσιγάρο.
* ΣΑΛΤΑΔΟΡΟΣ (ΘΑ ΣΑΛΤΑΡΩ) [Μ. ΓΕΝΙΤΣΑΡΗ] (Στίχοι - σύνθεση του 1942).
«Ζηλεύουνε δεν θέλουνε ντυμένο να με δούνε
μπατήρη θέλουν να με δουν για να φχαριστηθούνε.
Θα σαλτάρω, θα σαλτάρω,
τη ρεζέρβα να τους πάρω.
Μα 'γω πάντα βολεύομαι γιατί τήνε σαλτάρω
σε καν' αμάξι Γερμανού και πάντα τη ρεφάρω.
Θα σαλτάρω, θα σαλτάρω,
τη ρεζέρβα να τους πάρω.
Μπενζίνες και πετρέλαια εμείς τα κυνηγάμε
γιατ' έχουνε πολλά λεφτά και μόρτικα περνάμε.
Σάλτα ρίξε τη ρεζέρβα
κάνε ντου και σήκω φεύγα.
Οι Γερμανοί μας κυνηγούν, μα 'μεις δεν τους ακούμε
εμείς θα τη σαλτάρουμε ώσπου να σκοτωθούμε.
Θα σαλτάρω, θα σαλτάρω,
τη ρεζέρβα να τους πάρω».
1. Αγραμμοφώνητο τότε. Πρωτοκυκλοφόρησε το 1975, ερμηνευμένο από τους Μήτσο Ευσταθίου - Γιώτα Σύλβα.
2. Περιλαμβάνεται στο LP «ΤΑ ΡΕΜΠΕΤΙΚΑ ΤΟΥ ΓΕΝΙΤΣΑΡΗ», ΚΥΚΛΑΔΕΣ, LPKG 16, 1975.
ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΑ : Από το έργο "το ξυπόλυτο τάγμα", το κόλπο με το τσιγάρο.
* Υπάρχουν και μερικές παραλλαγές των βασικών στίχων του τραγουδιού:
«Απάνω που ξεβίδωνε την έβδομη τη βίδα,
του ρίξανε οι Ιταλοί με μία αραβίδα.
Απάνω που ξεβίδωνε την τέταρτη ρεζέρβα,
οι Γερμανοί στα σπλάχνα του τού ρίξανε μια σφαίρα.
Θα σαλτάρω, θα σαλτάρω,
στο γερμανικό το κάρο
και θα πάρω κουραμάνα, για να φάει παιδί και μάνα».
* ΣΑΛΤΑΔΟΡΟΙ [ΓΙΩΡΓΟΥ ΘΕΟΛΟΓΙΤΗ-ΚΑΤΣΑΡΟΥ - Μ. ΓΕΝΙΤΣΑΡΗ] (Γ. Κατσαρός - άγνωστη τραγουδίστρια) (1945).
«Δεν τη φοβάμαι τη στενή, το ξύλο, την κουμπούρα, βρε
εκείνο που φοβήθηκα είν' η κομαντατούρα.
Όταν περνούν οι Γερμανοί, περνάνε μ' όλο πόζα,
πηδάω στ' αυτοκίνητο και τους τα κλέβω όλα.
Θα σαρτάρω, θα σαρτάρω, βρε
κι έτσι θα ξαναρεφάρω. (δις)
Μπενζίνες και πετρέλαια εμείς τα κυνηγάμε,
γιατ' έχουνε πολλά λεφτά και φίνα την περνάμε.
Θα σαρτάρω, θα σαρτάρω, βρε
και την τσίκα θα φουμάρω. (δις)
Ζηλεύουνε, δεν θέλουνε ντυμένο να με δούνε,
μπατίρη θέλουν να με δουν, για να φχαριστηθούνε.
Θα σαρτάρω, θα σαρτάρω, βρε
και την τσίκα θα φουμάρω. (δις)
Γειά σου Κατσαρέ, γειά σου».
Σίγουρα πρόκειται για διασκευή του γνωστού "ΣΑΛΤΑΔΟΡΟΣ" του Μιχάλη Γενίτσαρη.
«…Τρεις φίλοι απ' τον Βύρωνα με τρύπιο παντελόνι
χωρίς να κάνουν σαματά κουρσέψαν το καμιόνι.
Και μύρισε, θεούλι μου, ο δρόμος μακαρόνι
Σταδίου και Αμερικής, μέχρι Κολοκοτρώνη»
Το τραγούδι το έγραψε ένας πραγματικός σαλταδόρος, ο αργότερα στιχουργός Ξενοφών Φιλέρης.
ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΑ : Από το έργο "το ξυπόλυτο τάγμα", σκηνή αδειάσματος γερμανικού αυτοκινήτου.
Μερικά σκόρπια στιχάκια από τα κατοχικά ρεμπέτικα:
"Tρεις φίλοι απ' τον Bύρωνα
με τρύπιο παντελόνι χωρίς να κάνουν σαματά
κουρσέψαν το καμιόνι".
"Mε κυνηγάνε οι καιροί
το δέντρο που μαράθηκε ο Bύρωνας, η Kατοχή
κι η λευτεριά που χάθηκε".
"Στη Mέρλιν και στην Kοραή
χτυπάνε με ζωνάρια και πάνω στην Kαισαριανή
σκοτώνουν παλικάρια".
http://www.youtube.com/watch?v=SX_z-VSOq5M
http://www.youtube.com/watch?v=93MTnUDBS3o
http://www.youtube.com/watch?v=pdB4MgpT-MQ
ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΑ : Αφίσσα του έργου.
O ΚΙΝΗΜΑΤΟΓΡΑΦΟΣ ΓΙΑ ΤΟΝ ΣΑΛΤΑΔΟΡΟ
ΞΥΠΟΛΗΤΟ ΤΑΓΜΑ (1954)
Σκηνοθεσία: Gregg Tallas
Σενάριο: Gregg Tallas
Φωτογραφία: Μιχάλης Γαζιάδης
Μοντάζ: Gregg Tallas
Μουσική: Μίκης Θεοδωράκης
Ηθοποιοί: Μαρία Κωστή, Νίκος Φέρμας και τα παιδιά του Αναμορφωτηρίου Θεσσαλονίκης
Παραγωγή: Πέτρος Βουδούρης
35mm, Ασπρόμαυρο 80'
Tο χαμένο κινηματογραφικό ντοκουμέντο του Γκρεγκ Tάλας, Ξυπόλητο Tάγμα, ξετυλίγει μετά από πολλά χρόνια, τις συγκινητικές εικόνες του στο σκοτάδι της αίθουσας. Tο Φεστιβάλ σε συνεργασία με την Tαινιοθήκη της Eλλάδος προβάλλουν την αναπαλαιωμένη κόπια της ταινίας- σταθμό για τον ελληνικό κινηματογράφο.
O γκρεγκ Tάλλας ήταν ο πρώτος έλληνας κινηματογραφιστής που τιμήθηκε με διεθνές βραβείο, αποσπώντας για το Ξυπόλητο Tάγμα, το Πρώτο Bραβείο στο Φεστιβάλ του εδιμβούργου και τη Xρυσή Δάφνη του Nτέιβιντ O' Σέλτσνικ, ενώ η ιστορία των μικρών παδιών του ορφανοτροφείου, που ο σκηνοθέτης αποτύπωσε με γλαφυρό τρόπο, συγκίνησε κοινό και κριτικούς.
Eμπνευσμένος από το δράμα της Γερμανικής Kατοχής στην Eλλάδα, γράφει και σκηνοθετεί την ταινία, επιλέγοντας ως ήρωές του160 παιδιά που διωγμένα από το ορφανοτροφείο και τους Γερμανούς, μεταβάλλοντας μέσα στην τυρρανισμένη και πεινασμένη Eλλάδα του 1943 σε ένα είδος καλόκαρδης και ηρωϊκής συμμορίας που κλέβει τους κατακτητές και τους μαυραγορίτες για να συντηρεί τα μέλη της και όσους μπορεί.
Mε το ξυπόλητο Tάγμα, ο Γκρεγκ Tάλλας, πέτυχε μια σπουδαία νεοραλιστική ταινία και αποφεύγοντας τις μελοδραματικές παγίδες που έστηνε το θέμα, μας έδωσε την ατμόσφαιρα της μαύρης απελπισίας που ζούσε η θεσσαλονίκη την εποχή του '40. Έτσι η ταινία του γίνεται ένα ντοκουμέντο της Nαζιστικής τρομοκρατίας και μία μαρτυρία συγκλονιστική.
ΤΣΙΓΑΡΟ
Αυτό είναι το γνωστό κόλπο του τσιγάρου, ο Γερμανός του λέει να πάρει φωτιά από τα φανάρια του αυτοκινήτου που έχει αναμμένα, ο πιτσιρικάς πήγαινε να ανάψει από τα φανάρια και η φρουρά των Γερμανών πήγαινε και χαχάνιζε με την ηλιθιότητα του μικρού που πάλευε να ανάψει από τα φανάρια.
ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΑ : Το μάτι στην γερμανική κουραμάνα, σκήνη από το έργο "το ξυπόλυτο τάγμα".
Εν τω μεταξύ από πίσω συνέβαινε αυτό.
Με τον τρόπο αυτό σαλταδόροι άδειασαν το φορτίο μιας ολόκληρης εφοδιοπομπής στην Κάνιγγος, μόνο που εκεί δεν έγινε από παιδιά αλλά από μεγάλους σαλταδόρους, εμφανίστηκε ένας και προσπαθούσε να ανάψει από τα φανάρια του πρώτου αυτοκινήτου η φρουρά πήγε δίπλα του και γελούσε και τον παρότρυνε να προσπαθήσει και άλλο να ανάψει, ομάδα σαλταδόρων διαδοχικά από το τελευταίο ένα ένα αυτοκίνητο τα άδειαζαν από τα τρόφιμα και τα εφόδια που κουβαλούσαν, στην επιχείρηση συμμετείχε μεγάλος αριθμός σαλταδόρων, υπήρχαν αριθμός τσιλιαδόρων και αποθηκων που σωρεύτηκαν τα τρόφιμα, όταν τελείωσε η δουλεία έπεσε ένα σφύριγμα οι σαλταδόροι εξαφανίστηκαν και ο αναφτής του τσιγάρου απογοητευμένος χαιρέτησε τους Γερμανούς και έφυγε............. Όταν οι Γερμανοί γύρισαν στα πόστα τους διαπίστωσαν ότι τα οχήματά τους ήταν άδεια και από εκείνη την στιγμή άρχισαν να ανησυχούν ότι πιθανά θα βρεθούν στο ανατολικό μέτωπο, μετά την ανακάλυψη της νίλας τους από την Γερμανική διοίκηση.
Με τον τρόπο αυτό σαλταδόροι άδειασαν το φορτίο μιας ολόκληρης εφοδιοπομπής στην Κάνιγγος, μόνο που εκεί δεν έγινε από παιδιά αλλά από μεγάλους σαλταδόρους, εμφανίστηκε ένας και προσπαθούσε να ανάψει από τα φανάρια του πρώτου αυτοκινήτου η φρουρά πήγε δίπλα του και γελούσε και τον παρότρυνε να προσπαθήσει και άλλο να ανάψει, ομάδα σαλταδόρων διαδοχικά από το τελευταίο ένα ένα αυτοκίνητο τα άδειαζαν από τα τρόφιμα και τα εφόδια που κουβαλούσαν, στην επιχείρηση συμμετείχε μεγάλος αριθμός σαλταδόρων, υπήρχαν αριθμός τσιλιαδόρων και αποθηκων που σωρεύτηκαν τα τρόφιμα, όταν τελείωσε η δουλεία έπεσε ένα σφύριγμα οι σαλταδόροι εξαφανίστηκαν και ο αναφτής του τσιγάρου απογοητευμένος χαιρέτησε τους Γερμανούς και έφυγε............. Όταν οι Γερμανοί γύρισαν στα πόστα τους διαπίστωσαν ότι τα οχήματά τους ήταν άδεια και από εκείνη την στιγμή άρχισαν να ανησυχούν ότι πιθανά θα βρεθούν στο ανατολικό μέτωπο, μετά την ανακάλυψη της νίλας τους από την Γερμανική διοίκηση.
ΤΖΟΚΕΙ
Σε ένα Γερμανικό αυτοκίνητο που μετέφερε εφόδια σε φρουρές
των Γερμανών πήδηξε από πίσω ένας σαλταδόρος, πετούσε λοιπόν ότι έβρισκε
μπροστά του στο δρόμο στους συντρόφους του που έτρεχαν από πίσω από το
αυτοκίνητο.
ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΑ : Ο Gregg C. Tallas με τα παιδιά του έργου του, πολλά από τα οποία ήταν πραγματικοί ήρωες της αληθινής Θεσσαλονικιώτκης ιστορίας.
Κάποια στιγμή έπιασε ένα μπόγο και τον πέταξε στον δρόμο, ο "μπόγος" με την πτώση του στο έδαφος άρχισε να πυροβολεί, με έκπληξη οι σαλταδόροι διαλύθηκαν προς πάσα κατεύθυνση μη παίρνοντας τον "μπόγο".
Τι είχε συμβεί στο Γερμανικό στρατό κατοχής υπηρετούσε ένας τζόκει Γερμανός φαντάρος, λόγω του μικρού του αναστήματος οι Γερμανοί τον χρησιμοποιούσαν σε βοηθητικές εργασίες, τον έβαλαν λοιπόν σε ένα καμιόνι για να φυλάει μη και πηδήξουν μέσα σαλταδόρο, αυτός όμως κοιμήθηκε και κουκουλώθηκε με ένα τσουβάλι.
Όταν τον άρπαξε ο σαλταδόρος και τον πέταξε έξω από το αυτοκίνητο ξύπνησε τρόμαξε και με το αυτόματο του άρχισε να πυροβολεί τυφλά προς πάσα διεύθυνση.
Aξίζει να δείτε το πιό κάτω βίντεο που λέει πολλά πράγματα για τους σαλταδόρους.
http://www.youtube.com/watch?v=-hSwlndXV7k
ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΑ : Ο Gregg C. Tallas με τα παιδιά του έργου του, πολλά από τα οποία ήταν πραγματικοί ήρωες της αληθινής Θεσσαλονικιώτκης ιστορίας.
Κάποια στιγμή έπιασε ένα μπόγο και τον πέταξε στον δρόμο, ο "μπόγος" με την πτώση του στο έδαφος άρχισε να πυροβολεί, με έκπληξη οι σαλταδόροι διαλύθηκαν προς πάσα κατεύθυνση μη παίρνοντας τον "μπόγο".
Τι είχε συμβεί στο Γερμανικό στρατό κατοχής υπηρετούσε ένας τζόκει Γερμανός φαντάρος, λόγω του μικρού του αναστήματος οι Γερμανοί τον χρησιμοποιούσαν σε βοηθητικές εργασίες, τον έβαλαν λοιπόν σε ένα καμιόνι για να φυλάει μη και πηδήξουν μέσα σαλταδόρο, αυτός όμως κοιμήθηκε και κουκουλώθηκε με ένα τσουβάλι.
Όταν τον άρπαξε ο σαλταδόρος και τον πέταξε έξω από το αυτοκίνητο ξύπνησε τρόμαξε και με το αυτόματο του άρχισε να πυροβολεί τυφλά προς πάσα διεύθυνση.
Aξίζει να δείτε το πιό κάτω βίντεο που λέει πολλά πράγματα για τους σαλταδόρους.
http://www.youtube.com/watch?v=-hSwlndXV7k
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου