Πέμπτη 14 Μαρτίου 2013

PREPONDERANZA


(ΙΤΑΛΙΚΟ ΠΡΟΒΑΔΙΣΜΑ)




ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΑ : Η Ιταλία ονειρεύτηκε, αλλά τα όνειρα πρέπει να μπορείς να τα πραγματοποιήσεις.


            Στην με αριθμό 29 της 17/5/1941 εντολή του Αδόλφου Χίτλερ μεταξύ των άλλων επισημαίνεται:
«… Η περιφρούρηση του ελληνικού χώρου, εκτός από τις ακόλουθες εξαιρέσεις, μελλοντικά ανατίθεται στους Ιταλούς. Για τον λόγο αυτό οι γερμανικές υπηρεσίες δεν θα πρέπει να επεμβαίνουν σε γενικά ζητήματα ασφαλείας και διοίκησης της χώρας. Ιδιαίτερα θα πρέπει να αρνούνται κάθε μεσολαβητική ενέργεια που ενδεχομένως θα επιθυμούσαν οι Έλληνες…».


ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΑ : Ιταλός φρουρός στην Ακρόπολη.

            Με αυτό το έγγραφο που είναι αρκετά εκτενές προσδιορίζεται το περιορισμένο ενδιαφέρον του Χίτλερ για την Ελλάδα - κατάσταση που διαμορφώθηκε στην συνέχεια βέβαια ανέτρεψε τις αρχικές προθέσεις του – αλλά την περίοδο 1941-1942 η κατάσταση ήταν αρκετά σαφής από γερμανικής πλευράς.

            Η γερμανοιταλική συγκυριαρχία υπήρξε προβληματική, ίσως επειδή ο Χίτλερ είχε παραχωρήσει στον Μουσολίνι το απόλυτο προβάδισμα (preponderanza) των ιταλικών συμφερόντων σε ότι αφορούσε την Ελλάδα, από τις πρώτες ημέρες της κατοχής ο ντούτσε και ο Τσιάνο διαμαρτυρήθηκαν στον Χίτλερ για την υπερβολικά «φιλελληνική» στάση των Γερμανών και αναφέρουν στον Γιολντ και τον Ρίμπεντροπ  «Η Γερμανία αποκλείεται να παίξει τον διαιτητή ανάμεσα στην Ελλάδα και την Ιταλία… Δεν μας ενδιαφέρει αν τα ιταλικά στρατεύματα καταφέρουν να συνεννοηθούν ή όχι με την ελληνική κυβέρνηση. Στρατιωτικός κίνδυνος… δεν υφίσταται πλέον μετά την διάλυση του ελληνικού στρατού».





ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΑ : Ιταλικό κατοχό προβάδισμα  κατά γερμανική παραχώρηση, αυτό ονομάστηκε  preponderanza.


            Πάντως το ιταλικό προβάδισμα (preponderanza), η γερμανική υπόσχεση ουσιαστικά για preponderanza παρέμεινε νεκρό γράμμα, η γερμανική πρεσβεία αθόρυβα αλλά με συνέπεια κωλυσιεργούσε την πολιτική προτεκτοράτου της Ρώμης και της Σόφιας παρά τις καλές προσωπικές σχέσεις του Αλτενμπουργκ με τον ικανό Ιταλό συνάδελφό του Π. Τσίγκι, έτσι οι Ιταλοί δεν καταφέρνουν να προωθήσουν στο αξίωμα του πρωθυπουργού δικό τους ευνοούμενο.


            Από το  1942 με την έξαρση  του Ελληνικού Αντάρτικου και τις διαρκείς ταπεινώσεις των Ιταλών από τις νίκες των Ανταρτών κατά των στρατευμάτων τους χάνουν κάθε κύρος στα μάτια των Γερμανών.


            Στον οικονομικό τομέα ο ανταγωνισμός Γερμανών Ιταλών για την καταλήστευση της Ελλάδος αποβαίνει υπέρ των πρώτων. Όταν στις αρχές Μαΐου του 1941 φτάνει στην Ελλάδα πολυμελής ιταλική επιτροπή με στόχο να εξαγοράσει τις σημαντικότερες ντόπιες επιχειρήσεις, η γερμανική πλευρά έχει ήδη εκμεταλλευτεί τα «πρωτεία» της και αυτή την καταλήστευση του τόπου ο Γκαίριγκ την εξηγεί με το κυνικό ενημερωτικό σημείωμα της 5ης Μαΐου που   «… θεωρεί απαραίτητο να αποσπάσει ορισμένες επιχειρήσεις από την ιταλική αρπαγή, ώστε να εξασφαλίσει για την γερμανική οικονομία αυτούς τους τόπους εργασίας…», πολλοί επιχειρηματίες για να μη απαλλοτριωθούν οι επιχειρήσεις τους από τους Ιταλούς  δέχονται την «πώλησή» τους με μεγάλη προθυμία στους Γερμανούς. Ο Χανς Γκύντερ Ζωλ σύνδικος του τραστ Κρουπ αναφέρει: «από 1/10-5-1941 η Γερμανία είχε εξασφαλίσει μακροπρόθεσμα από την Αθήνα την συνολική παραγωγή των ορυχείων σε σιδηροπυρίτη, μεταλλεύματα σιδήρου, χρωμίου, νικελίου, μαγνησίτη, πυρολουσίτη και χρυσού» και όλα αυτά γινόντουσαν «με  βάση την αμοιβαία εμπιστοσύνη».





ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΑ : Από την ήττα και την υποχώρηση, βρέθηκαν να περιηγούνται τα αρχαιελληνικά μνημεία υπό το περιφρονητικό βλέμμα των Γερμανών στρατιωτών.


            Καταλαβαίνει κανείς ότι η ιταλική preponderanza χωρίς οικονομική προτεραιότητα στην καταλήστευση του τόπου τους ήταν άχρηστη, οι διαμαρτυρίες τους προσκρούουν στην κυνική παρατήρηση των Γερμανών ότι « δικαιολογημένα ο νικητής βρίσκεται στην ευχάριστη θέση να ενεργεί ταχύτερα από τον κατοχικό  στρατό ενός φιλικού κράτους…» και το Βερολίνο συμπληρώνει:
 « Μια νηφάλια, προνοητική οικονομική πολιτική της Ιταλίας δύο πράγματα δεν θα ξεχνούσε ποτέ: πρώτον την φυσική γερμανική υπεροχή…. δεύτερον  ότι… το συμφέρον και των δύο Μεγάλων Δυνάμεων βρίσκεται στην οικονομική και πολιτική προοδευτική εξέλιξη των νοτιοανατολικών χωρών» και συνεπώς η Ρώμη θα πρέπει να «μεριμνήσει ώστε η πολιτικά επικρατέστερη επιρροή να μη σημαίνει ταυτόχρονα και οικονομικό μονοπώλιο». Βέβαια ο Ρίμπεντροπ κρατά τις ισορροπίες λέγοντας ότι : «… η συμμαχική σχέση με την  Ιταλία είναι το Α και το Ω της πολιτικής μας στον μεσογειακό χώρο»

Πάντως από το 1942 το 76% των ελληνικών εξαγωγών προωθούνται στο Γ Ράιχ  και το 17% στην Ιταλία, ενώ οι Ελληνικές εισαγωγές είναι το 42% από την Γερμανία και το 6% από την Ιταλία.





ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΑ : Ιταλική παράταξη στην Ακρόπολη μετά την ήττα τους στην Βόρειο Ήπειρο θα ακολούθηση ο εξευτελισμός τους από τους Έλληνες αντάρτες.

            Οι αντιζηλίες των κατοχικών Γερμανών και Ιταλών δηλητηριάζουν τις σχέσεις τους και οι Ιταλοί φτάνουν να κατηγορούν τους Γερμανούς ότι «εκμεταλλεύονται την Ελλάδα»! και ο Γκαίμπελς λέει τα εξής καταπληκτικά: «Οι Ιταλοί εξουσιάζουν την χώρα απολυταρχικά και οι Γερμανοί απλώς συμπορεύονται ως πέμπτος τροχός της αμάξης. Προσφέρουμε πραγματικά μεγάλες θυσίες για τη φιλία του νότιου συμμάχου μας. Οι Έλληνες δεν δείχνουν σχεδόν καμιά κατανόηση για αυτή την μεγαλοθυμία των Γερμανών. Συμπεριφέρονται προς τους Ιταλούς με απροκάλυπτη περιφρόνηση και έχουν όλο και περισσότερο την τάση να εκδηλώνουν την ίδια απαξίωση και περιφρόνηση και απέναντί μας, ως συμμάχων των ιταλών. Ηθικές κατακτήσεις αυτή την στιγμή, δεν μπορούμε να έχουμε στην Ελλάδα». Βλέπουμε λοιπόν ότι το θεωρητικό ιταλικό προβάδισμα preponderanza το θεωρούσαν οι Γερμανοί σαν τον λόγο για το  κακό τους όνομα στον Ελληνικό χώρο, όταν βέβαια τον Ιούλιο του 1942 ο Γερμανός υποπρόξενος στην Σάμο,  κατηγορεί τις τοπικές ιταλικές αρχές ότι επιδιώκουν να διακόψουν τους διοικητικούς δεσμούς με την Αθήνα, ο υπουργός Εξωτερικών σπεύδει να τον ανακαλέσει στην τάξη : «… δεν κατανοεί ότι οι ιταλοί και όχι οι Έλληνες είναι σύμμαχοί μας… επομένως δεν τον αφορούν καθόλου οι ιταλικές επιδιώξεις που αποβλέπουν να αποσπάσουν τη Σάμο από την Ελλάδα».


ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΑ : Η Ιταλο - Γερμανική κατοχική συνύπαρξη δεν ήταν ισότιμη.


ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ


ΣΤΕΜΜΑ ΚΑΙ ΣΒΑΣΤΙΚΑ  του Χάγκεν Φλάισερ εκδόσεις ΤΟ ΒΗΜΑ βιβλιοθήκη

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου

ΘΕΟΔΩΡΟΣ ΠΑΓΚΑΛΟΣ ΚΑΙ ΜΟΥΣΟΛΙΝΙ

Στο βιβλίο της της Ιζαμπέλλας Παλάσκα αναφέρεται μια άγνωστη και εκπληκτική εξιστόρηση προσπάθειας του Θ Πάγκαλου να δει τον Μουσολίνι, ο ο...