Ο ΤΥΡΑΝΝΟΣ ΤΩΝ ΣΥΡΑΚΟΥΣΩΝ ΔΙΟΝΥΣΙΟΣ ΣΑΝ ΠΟΙΗΤΗΣ

Ο τύραννος των Συρακουσών Διονύσιος (ο πρεσβύτερος) πέρα από την ενασχόλησή του για την διοίκηση της πόλης των Συρακουσών, τους διαρκείς πολέμους κατά  των Ελληνικών πόλεων, των Καρχηδονίων και των ντόπιων Σικελών, ήθελε να πιστεύει ότι ήταν και εξαίρετος ποιητής ήταν αυτό που κάποιοι κουλτουριάρηδες θα ονόμαζαν «ψώνιο» .

ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΑ : Η Δαμόκλειος Σπάθη», 1812 του Richard Westall. 

Πίνακας που παρουσιάζει τον Τύραννο των Συρακουσών Διονύσιο τον Πρεσβύτερο και τον Δαμοκλή να κάθεται στον θρόνοτου Διονύσου με το σπαθί να αιωρείται πάνω από το κεφάλι του.

Και φυσικά δεν του έφταναν μόνο οι κολακείες της αυλής του, αλλά ήθελε και την πανελλήνια αναγνώριση. Έτσι έστειλε στους Ολυμπιακούς αγώνες πολλά τέρθιππα που υπερείχαν πολύ στη ταχύτητά, αλλά και τους καλύτερους ραψωδούς για να παρουσιάσουν τα ποιήματά του. Διότι «σφόδρα γαρ εις την ποιητικήν υπήρχε μεμηνώς». Για όλη αυτή την συμμετοχή έστειλε να μεριμνά τον αδελφό του Θεαρίδη, επρόκειτο δηλαδή για μια ολοκληρωμένη παρουσία των Συρακουσών στους Ολυμπιακούς αγώνες.

Όταν οι ραψωδοί άρχισαν να παρουσιάζουν τα ποιήματα του Διονυσίου, στην αρχή τα πλήθη εντυπωσιάστηκαν με την καλλιφωνία των υποκριτών και όλοι θαύμαζαν, στην συνέχεια όμως άρχισαν να δίνουν προσοχή στους στίχους που απήγγελαν οι υποκριτές και άρχισαν να περιγελούν  και να αποδοκιμάζουν, κάποιοι δε κατάστρεφαν τα περίπτερα που είχαν στήσει οι Συρακούσιοι «αναθεωρούντες την κακίαν των ποιημάτων, διεγέλων τον Διονύσιον».

ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΑ : Τα ποιήματα του Διονυσίου τα αντιμετώπισαν με χλευασμό στους Ολυμπιακούς αγώνες.

Ο Λυσίας ο ρήτορας που βρισκόταν στους αγώνες παρότρυνε τα πλήθη να μη δεχτούν στους ιερούς αγώνες τους εκπροσώπους μιας ασεβέστατης τυραννίας και έβγαλε έναν λόγο υπέρ αυτής της λογικής που ονομάσθηκε «Ολυμπιακός».

Η τύχη όμως της ολυμπιακής συμμετοχής του Διονυσίου ήταν σ όλα ατυχής κάποια από τα τέρθιππα (που όπως είπαμε ήταν τα καλύτερα και τα γρηγορότερα) βγήκαν έξω από την κούρσα και άλλα συγκρούστηκαν μεταξύ τους, αλλά και το πλοίο που μετέφερε στην Σικελία τους θεωρούς μετά τους αγώνες εξόκειλε στον Τάραντα της Ιταλίας από δυνατό αέρα, όσοι διασώθηκαν μετέφεραν στην Σικελία και διέδωσαν στην πόλη ότι η κακία των ποιημάτων ήταν η αιτία της αποτυχίας.

Οι κόλακες όμως για να μαλακώσουν την οργή του τυράννου έλεγαν ότι τα ποιήματα ήταν ωραία και ότι ο φθονερός όχλος στην αρχή τα υποδέχεται – από φθόνο – άσχημα, η αξία τους όμως στο μέλλον  θα φέρει θαυμασμό. Μέσα από τέτοια λόγια ο Διονύσιος συνέχισε να ασχολείται με την ποίηση.

Κατά τα διαλλείματα των πολεμικών του συγκρούσεων, με ζήλο έγραφε ποιήματα και μάλιστα καλούσε τους κορυφαίους στα ζητήματα της ποίησης, στους οποίους έδινε διακριτικές τιμές και συζητούσε μαζί τους, τους είχε δε για συμβούλους και διορθωτές των ποιημάτων του, οι άνθρωποι αυτοί τον «δούλευαν» και του έλεγαν κολακευτικά λόγια «υπό δε ούτων δια τας ευεργεσίας τοις προς χάριν λόγοις μετεωριζόμενος εκαυχάτο»… δηλαδή με τις κολακείες τους πλήρωναν τις ευεργεσίες του τυράννου και εκείνος από τα ψεύτικα λόγια τους κορδωνόταν και τα είχε για καύχημα…

  

ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΑ : Το θέατρο των Συρακουσών είναι μνημείαο παγκόσμιας πολιτιστικής κληρονομιάς από την ΟΥΝΕΣΚΟ με την επωνυμία " Συρακούσες και η Νεκρόπολη της Παντάλικα".

Μεταξύ των ποιητών ήταν και διθυραμβοποιός ο Φιλόξενος (άνθρωπος με μεγάλο κύρος), σ αυτόν τον άνθρωπο απαγγείλανε τα ποιήματα του Διονυσίου και όταν ερωτήθηκε πως τα βλέπει είπε ότι είναι φρικτά, ο τύραννος Διονύσιος προσβλήθηκε και αφού τον έβρισε διέταξε τους υπηρέτες του να τον οδηγήσουν στα λατομεία «παραχρήμα απάγειν εις τα λατομίας». Την επομένη οι φίλοι του Φιλόξενου άρχισαν να ζητάνε να συγχωρέσει ο τύραννος τον ποιητή και τέλος πάντων κατάφεραν να κάνουν ένα συμπόσιο με τους ίδιους ανθρώπους που συμμετείχαν την προηγουμένη και εκεί ο Διονύσιος αφού φάγανε και ήπιανε άρχισε πάλι να απαγγέλει ποιήματά του, όταν τελείωσε ζήτησε από τον Φιλόξενο να του πει πως του φαίνονται τα ποιήματα του. 

Ο Φιλόξενος αρνήθηκε να μιλήσει αλλά φώναξε τους υπηρέτες του Διονυσίου και τους ζήτησε να τον οδηγήσουν πάλι στα λατομεία. Ο Διονύσιος έσκασε στα γέλια και συγχώρησε την παρρησία του  ποιητή, όταν ο Διονύσιος απήγγειλε στην συνέχεια  κάποιους στίχους του που περιέγραφαν τραγικά γεγονότα και ζητήθηκε να τα σχολιάσει ο Φιλόξενος απάντησε με μια λέξη «Οικτρά!» η απάντηση δεν θεωρήθηκε ότι τα ποιήματα είναι οικτρά αλλά ότι τα γεγονότα που περιέγραφαν οι στίχοι ήταν οικτροί.

ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΑ : Αρματοδρομία. Αγώνας οκτώ σταδίων (1,5 χλμ.) που ήταν και το πιο δημοφιλές αγώνισμα. Ομάδες 4 αλόγων ξεκινούσαν με τον ήχο σάλπιγγας και διάνυαν την απόσταση γύρω από δωρικές κολόνες που βρίσκονταν τοποθετημένες σε κάθε άκρο του ιπποδρόμου (ένα κλειστό στάδιο χτισμένο πριν το 776 π.Χ.). Τα τέθριππα έκαναν 12 φορές το γύρο του ιπποδρόμου. Οι αγώνες αρμάτων επεφύλασσαν πολλούς κινδύνους. Σε μια συνάντηση, 40 από τα 41 άρματα συγκρούστηκαν βίαια και δεν τερμάτισαν.

ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ

ΔΙΟΔΩΡΟΣ Ο ΣΙΚΕΛΙΩΤΗΣ τόμος ΙΑ, ΙΒ εκδόσεις ΓΕΩΡΓΙΑΔΗΣ