Η ΑΠΕΛΕΥΘΕΡΩΣΗ ΤΟΥ ΑΓΙΟΥ ΟΡΟΥΣ

 

 

ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΑ : Εικόνα που φιλοτεχνήθηκε πρόσφατα στο ΑΟ για ην απελευθέρωση του το 1912, στο κάτω μέρος γράφει: "Τω  αρχηγώ του ενδόξου στόλου Ελλάδος ως διαδόχω των ελευθερωτών του ιερού ημών τόπου εκ του ζυγού της Τουρκικής δουλείας. Η ιερά κοινότης όρους Άθω 2.11.2012".

 

          Η ΣΥΜΦΩΝΙΑ ΤΗΣ ΑΜΜΟΥΛΙΑΝΗΣ

 

            Οι Γερμανοί αποχώρησαν από το ΑΟ τον Μάιο του 1944.

            Δημιουργήθηκε ένα ζήτημα ασφαλείας για τις Μονές μέχρι την εμφάνιση των ανδρών του ΕΛΑΣ τον Αύγουστο του 1944 .

            Την περίοδο λοιπόν αυτή παρουσιάστηκαν κάποιοι που δήλωναν αντάρτες και δημιούργησαν έκτροπα εις βάρος ηλικιωμένων μοναχών που ζούσαν σε εξαρτήματα (απομονωμένα κελιά των μονών) .

            Ταυτόχρονα διαδόθηκε ότι το ΕΑΜ θα απαλλοτρίωνε τα Αγιορείτικα Μετόχια.

            Η ΙΚ έστειλε λοιπόν μια επιτροπή (Γαβριήλ τον Διονυσιάτη και Σεραφείμ τον Άγιο Παυλινό) στον Πολύγυρο να συζητήσουν με το ΕΑΜ, στην Αμμουλιανή (νησάκι βγαίνοντας από το ΑΟ απέναντι από την Ουρανούπολη) συνάντησε τον Φάνη (Φιλ Τάσιο) γραμματέα της ΠΕ ΕΑΜ Χαλκιδικής, με τον οποίο συζήτησε και κρίθηκε άσκοπη η συνέχιση προς Πολύγυρο. Εκεί συμφωνήθηκαν τα πιο κάτω

α) Δεν θα απαλλοτριωθούν τα Μετόχια του ΑΟ.

β) Δεν θα κατασχεθούν υποζύγια των Μονών.

γ) Θα ληφθούν μέτρα για τα έκτροπα ανταρτών εις βάρος μοναχών.

δ) Θα πραγματοποιηθεί επίσκεψη στις Καρυές επιτροπής του ΕΑΜ .

ε) Ζητήθηκε η συγκέντρωση και παράδοση στο ΕΑΜ όπλων του ΑΟ.

            Στις 19/9/1944 έφτασε στις Καρυές απόσπασμα του ΕΛΑΣ από 10 άνδρες με σκοπό την τήρηση της ασφάλεια του ΑΟ

            Η ΙΚ για να τιμήσει τους άνδρες του ΕΛΑΣ αποφάσισε:

Α) Οι Καρυές  και τα Κελιά να σημαιοστολιστούν.

Β) Να σταλούν τα αναγκαία κλινοσκεπάσματα από τις Μονές για τον στρατωνισμό των ανδρών

Γ) Να γίνουν προαιρετικοί έρανοι για την επιμελητεία του ΕΛΑΣ

Δ) Να πάρει μέτρα για την διατροφή πλέον των 30 ανδρών

Ε) Να παραδοθούν όλα τα όπλα αμέσως στον ΕΛΑΣ.

            Ήδη όμως οι μοναχοί είχαν κρυώσει με τις αυθαιρεσίες της ΕΤΑ και δεν έδειξαν προθυμία στις εντολές της ΙΚ .

 

ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΑ : Μοναχοί του ΑΟ, το 1928, η φωτογραφία τραβήχτηκε από τον Ελβετό Φρεντ Μπουασόνα. Αυτούς τους ανθρώπους αντιμετώπισαν τόσο κακόπιστα οι υπεύθυνοι του ΕΑΜ.

            ΟΙ ΑΠΕΙΛΕΣ

 

            Ο καπετάν Στράτος που ήταν επικεφαλής της στρατιωτικής διοικήσεως του ΑΟ ζήτησε από την ΙΚ να στείλει εγκύκλιο στις 20/9/1944 προς τις Μονές και τους Εξαρτηματικούς να παραδώσουν τα όπλα  και τα στρατιωτικά είδη που είχαν και να υπογράψουν δήλωση ότι έλαβαν γνώση της διαταγής του, επιπλέον έπρεπε να παραδώσουν όλα τα καλώδια και γυμνό σύρμα, διότι το θεωρούσαν ότι όποιος είχε αυτά σαν πράξη δολιοφθοράς. Στις 15/9/1944 αφαιρέθηκαν 80 μέτρα  σύρμα από την τηλεφωνική γραμμή Λαύρα  Καρυών .

            Ο Διοικητής Ν Αμπελάς διέταξε 22/9/1944 την διατροφή των ΕΛΑΣιτών μέχρι σύστασης ΕΤΑ και επέταξε το αντιπροσωπείο της ΙΜ Σίμωνος Πέτρας όπου εγκατέστησε το αρχηγείο του .

            Στο τέλος Οκτωβρίου η δύναμη των ΕΛΑΣιτών έφτασε στους 50 και την συντήρησή τους ανέλαβε η ΙΚ  (βάρος ασήκωτο για τους πένοντες μοναχούς)...

            Οι διαταγές των καπεταναίων του ΕΛΑΣ  για τα όπλα, ρουχισμό, υπόδηση υποζύγια κλπ απέδωσαν κατώτερα των αναμενομένων και έτσι ο Διοικητής της ΕΠ Αμπελάς έχασε την ψυχραιμία του και άρχισε να απειλεί με εκτελέσεις όποιον δεν συμμορφωθεί τις με διαταγές του, δες μια διαταγή αυτού του «λεβέντη» που θα κοκκίνιζαν και οι Γερμανοί να την εκδώσουν:

 

«Δίνουμε παράταση προθεσμίας για να παραδοθούν όλα τα στρατιωτικά είδη (όπλα, ρούχα, παπούτσια, εξαρτήματα, ζώα κλπ) μέχρι 6/10/1944. Μετά την προθεσμία αυτή όποιος πιαστεί να κατέχει  τέτοια είδη θα τουφεκίζεται….» αυτή η διαταγή εκδόθηκε 1/10/1944.

ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΑ : Άγιο Όρος φωτογραφία του Φρεντ Μπουασόνα.

            Νομίζεις ότι ήταν απλή απειλή, όχι βέβαια στις 1/11/1944 εκτελέστηκε από τον ΕΛΑΣ στην Αρναία ο Αγιορείτης μοναχός Αγαθάγγελος Λαυριώτης, ο Ιωακείμ Παπαστεργίου συνελήφθηκε και εκτελέστηκε κοντά στις Καρυές

            Στις 2/10/1944 έβγαλε και άλλη διαταγή με ανάλογο ύφος, μετά την απομάκρυνσή του ο νέος Διοικητής της ΕΠ του ΑΟ Κίμων Διαμαντέας την δεύτερη διαταγή του την αναφέρει σαν «αστυνομική διάταξη» (για τα δεδομένα του ΑΟ ολίσθημα) και γράφει «…υπενθυμίζουμε εις όλους τους Μοναχούς….την διαταγήν που είχαμε κοινοποιήσει περί παραδόσεως οπλισμού και στρατιωτικών ειδών . Επειδή παρετηρήθη καθυστέρησις παραδόσεως από πολλούς Πατέρας τους οποίους γνωρίζομεν καλώς, διατάσσομεν όπως εντός πέντε ημερών …παραδώσουν (στην ΕΠ) όλα τα στρατιωτικά είδη. Οι μη συμμορφούμενοι μετά την προθεσμίαν θα τουφεκίζονται ως προδόται της πατρίδος…».

            Εκδόθηκαν λοιπόν πλήθος τέτοιες διαταγές όσο διάστημα  ελεγχόταν το ΑΟ από τον ΕΛΑΣ και οι μοναχοί περιφρονούσαν μέρα με την μέρα αυτούς τους άφρονες και υπηρμένους που δεν σεβόντουσαν τον τόπο τους.

 

 

ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΑ : Σερδάρης του ΑΟ.

            ΕΠΙΣΤΡΑΤΕΥΣΗ ΕΑΜΙΚΩΝ  ΟΡΓΑΝΩΣΕΩΝ ΑΟ

 

 

 

            Στις 2/10/944 η Υποδιοίκηση Καρυών της ΕΠ  του ΑΟ άρχισε να εφαρμόζει σχέδιο επιστρατεύσεως

            Πρώτη φάση, υποχρεώθηκαν όλοι οι λαϊκοί που έμεναν στο ΑΟ να παρουσιαστούν μέχρι 10/10/19144 στα Φυλάκια και τους Σταθμούς της ΕΠ και να εφοδιαστούν με σημειώματα θεωρημένα και με φωτογραφία , με αυτό το σημείωμα η ΕΠ Καρυών  θα τους έδινε ταυτότητα .

            Στην συνέχεια διατάχτηκε η επιστράτευση όλων όσοι ήταν γραμμένοι στον εφεδρικό ΕΛΑΣ για τις κλάσεις 1930 με 1945 ενώ οι αξιωματικοί του εφεδρικού ΕΛΑΣ επιστρατευόντουσαν ανεξάρτητα κλάσεως, οι επιστρατευμένοι θα έπρεπε να παρουσιαστούν στην Αρναία μέχρι 6/10/1944.

            Η ΤΕ του ΕΑΜ στο ΑΟ στις 31/10/1944 καθόρισε τα καθήκοντα και το έργο των Τοπικών Εαμικών Επιτροπών των Μονών, αυτές ήταν 4μελείς και έπρεπε να εκτελούνται από τις μοναστηριακές αρχές.

            Το ΕΑΜ έφτιαξε και ΕΤΑ με τομεάρχη της τον Γαβριήλ και κατά τα γνωστά άρχισε αλλεπάλληλους εράνους,  την δε Μ Λαύρα της ανάθεσαν την τροφοδοσία του ΕΛΑΝ.

            Οι έρανοι που πραγματοποιήθηκαν ήταν αμέτρητοι από τις 20/10/1944 μέχρι το Φεβρουάριο του 1945 που έγινε ο τελευταίος έρανος από τον Γ Κάλφα για την ενίσχυση της ΕΠΟΝ, συγκεντρωνόντουσαν κλινοσκεπάσματα, υποζύγια, χρήματα, τρόφιμα και ότι μπορούσαν να μεταφέρουν οι υπεύθυνοι των εράνων.

 

            Την 15/9/1944 η ΕΤΑ ανακοίνωσε ότι θα φορολογεί τις εισαγωγές και εξαγωγές προϊόντων και ο καπετάν Νικήτας (Νικήτας Μούσκουλας) ζήτησε από το ΑΟ να αναλάβει τον εξοπλισμό του νοσοκομείου του 1/31 τάγματος του ΕΛΑΣ Χαλκιδικής.