Σάββατο 12 Μαρτίου 2016

Η ΛΟΓΟΚΡΙΣΙΑ ΚΑΤΑ ΤΟΝ Α ΠΑΓΚΟΣΜΙΟ ΠΟΛΕΜΟ



 

Η Βρετανική αυτοκρατορία πριν από τον πόλεμο ίσχυε μια αυτολογοκρισία σε θέματα τέχνης, ήδη από το 1912. Στις 8 Αυγούστου 1914 θεσπίστηκε η «Πράξη  Υπεράσπισης του Βασιλείου» (DORA), που έκανε αυστηρότερη την λογοκρισία, εξ άλλου ο Κανονισμός 27 απαγόρευε ρητά αναφορές προφορικές ή γραπτές που υπονόμευαν την πίστη στον Βασιλέα, την κατάταξη, την εμπιστοσύνη στο νόμισμα.






Από τις 26/9/1914 αναφορές σχετικά με το στράτευμα και τον Μάρτιο του 1915 λογοκρινόταν ακόμα και η υπερβολή σε επιτυχίες του Βρετανικού στρατού. Από τον Μάιο του 1915 σταμάτησαν να δημοσιεύονται κατάλογοι με τις απώλειες. Η λογοκρισία του τύπου διάρκεσε σε όλη την διάρκεια του πολέμου. Ωστόσο δημοσιευόντουσαν «αμυντικές ανακοινώσεις», δηλαδή κατευθυνόμενες πληροφορίες, αυτό συνέβαινε και στους Τάιμς που την πληροφόρηση τροφοδοτούσε ο πολεμικός ανταποκριτής συνταγματάρχης εα Τσαρλς α Κουρ Ρέπινγκον. Το 1915 επιβλήθηκε πρόστιμο στους Τάιμς για παραβίαση των κανονισμών λογοκρισίας. Και έκλεισαν πλήθος εφημερίδων και εντύπων όπως το Nation, Irish Worker κα. Η Μεγάλη Βρετανία έγινε ένα είδος αστυνομικού κράτους, το Γραφείο Τύπου μόνο το 1916 εξέτασε με μεγάλη προσοχή 38.000 άρθρα, 25.000 φωτογραφίες και 300.000 προσωπικά τηλεγραφήματα και αν συνέβαινε αυτό στην Αγγλία μπορεί να φανταστεί κανείς τι συνέβαινε στα άλλα εμπόλεμα κράτη.

Ο Λόιντ Τζορτζ είπε : «Το κοινό γνωρίζει  μόνο την μισή αλήθεια», φυσικά ο τύπος  ήξερε τα ¾ αλλά δεν τα ανακοίνωνε.

Στην Γαλλία επιβλήθηκε λογοκρισία με τους  νόμους 1849 και 1878 και επιτρεπόταν η επέμβαση  των υπηρεσιών του στρατού δια του γραφείου τύπου που διατηρούσε. Από τον Αύγουστο του 1914 ψηφίστηκε νόμος που απαγόρευε να πληροφορούν για τις στρατιωτικές επιχειρήσεις και ο υπουργός Αλεξαντρ Μιλεράν θέσπισε αυστηρότερους νόμους στην συνέχεια. Στις 14 Αυγούστου τιμωρήθηκε η Φιγκαρό για ένα άρθρο για το Μαρόκο και σε άλλη περίπτωση ανεστάλλη η λειτουργία της L Homme Libre εφημερίδα του Κλεμανσό, για δημοσίευμα των συνθηκών μεταφοράς τραυματισμένων στρατιωτών. Τα γαλλικά δικαστήρια λειτουργούσαν με αυστηρότητα σε θέματα τύπου και απαγόρευαν δημοσιεύσεις «ηττοπαθείς», η εφημερίδα Bonnet Rouge λογοκρίθηκε 1.076 φορές μεταξύ Μαΐου 1916 και Ιουλίου 1917 δηλαδή κάτι λιγότερο από 90 φορές τον μήνα.

Στην Γερμανία εφαρμόστηκε λογοκρισία ενεργοποιώντας τον νόμο 1851 περί κατάστασης πολιορκίας και έδινε στους τοπικούς στρατιωτικούς ηγέτες  να απαγορεύουν εκδόσεις εντύπων. Ο καγκελάριος έδωσε εγκύκλιο με την οποία υπήρχαν 26 ειδικές απαγορεύσεις και από το 1915 απαγορεύτηκε να δημοσιεύονται απώλειες. Συνολικά μέχρι το 1916 υπήρξαν περίπου 2.000 απαγορεύσεις, μάλιστα την λογοκρισία διηύθυνε Κεντρική Υπηρεσία Λογοκρισίας (Oberszensurstelle) και αργότερα έγινε Γραφείο Τύπου Πολέμου (Kriegspresseamt).




ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΑ : Λογοκριμένο γράμμα στην Γερμανία του Α Παγκόσμιου Πολέμου.



Κατά την καταστολή οι Γερμανοί δεν δίστασαν να κλείσουν ακόμα και άγνωστες και μικρής κυκλοφορίας εφημερίδες για ασήμαντες αφορμές. Απαγορεύτηκαν οι ξένες ταινίες, και ζητήθηκε να απέχουν οι δημοσιογράφοι για ζητήματα «...για βάρβαρη διεξαγωγή πολέμου και την εκμηδένιση ξένων λαών...» καθώς  και σε ότι αφορά την συμμετοχή των ΗΠΑ στον πόλεμο (πολύ πριν μπουν στον πόλεμο οι ΗΠΑ).

Στην Αυστρία υπήρξε Γραφείο Εποπτείας Πολέμου και στην Ιταλία εφαρμόστηκαν ανάλογες διαδικασίες.

Όλα αυτά όμως δεν ήταν τίποτα μπροστά στα δρακόντεια μέτρα που πήρε η κυβέρνηση των ΗΠΑ και αυτό οφειλόταν στο ότι η χώρα είχε πολυεθνικό πληθυσμό και 8.000.000 ήταν Γερμανοί πρώτης ή δεύτερης γενιάς. Η λογοκρισία με τροποποίηση της «Πράξης περί Κατασκοπίας» η οποία ονομάστηκε «Πράξη περί Στασιασμού», η κριτική του πολέμου το 1918 σε κοινόχρηστα καταλύματα (ακόμα και χώρους αστέγων) ήταν παράνομη, δίωξη ασκήθηκε σε 2.500 Αμερικανούς και 100 καταδικάστηκαν με ποινές 10 έως 20 χρόνων, καταδικάστηκε σκηνοθέτης ταινίας 15 χρόνια κάθειρξη επειδή η ταινία του ήταν αντιβρετανική.

Οι ΗΠΑ διένειμε στους λίγους μήνες που μπήκε στον πόλεμο 75.000.000 δημοσιευμάτων υπέρ του πολέμου.

 



ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΑ : Γερμανοί λογοκρίνουν την αλληλογραφία των αιχμαλώτων, κάποιοι στρατιώτες αιχμάλωτοι δούλευαν για τους Γερμανούς λογοκριτές παρέχοντας μεταφραστικές εκδουλεύσεις και υπηρεσίες γραμματείας.


Στις μικρότερες χώρες  είτε ήταν εμπόλεμες είτε ουδέτερες η πληροφόρηση γινόταν από ειδικούς πράκτορες, στις συνήθως σκιώδεις κυβερνήσεις τους. Στην Αγγλία αυτή την πληροφόρηση στην αρχή διεύθυνε ο ταγματάρχης  Έρνεστ Σουίντον αργότερα δε ο Τσαρλς Μάστερμαν, παρόμοιες αρμοδιότητες είχε ο Μαξ Αιτκεν για τον Καναδά, ο στρατηγός Νιβέλ στην Γαλλία, το πρακτορείο Βολφ στην Γερμανία κλπ.

Και όλα αυτά όταν (κυρίως οι δυνάμεις της Αντάντ) διακήρυχναν ότι πολεμούσαν υπέρ της ελευθερίας. Όσο πιο δημοκρατική χώρα τόσο πιο κατασταλτικά μέτρα πάρθηκαν.

 

 


 
ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΑ : Λογοκριμένο γράμμα Βρετανού στρατιώτη, σε  αυτή την κατάσταση έφτανε η αλληλογραφία στα σπίτια των στρατιωτών.


 

ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ

 

Α ΠΑΓΚΟΣΜΙΟΣ ΠΟΛΕΜΟΣ του Niall Ferguson εκδλοσεις ΙΟΛΚΟΣ

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου

ΘΕΟΔΩΡΟΣ ΠΑΓΚΑΛΟΣ ΚΑΙ ΜΟΥΣΟΛΙΝΙ

Στο βιβλίο της της Ιζαμπέλλας Παλάσκα αναφέρεται μια άγνωστη και εκπληκτική εξιστόρηση προσπάθειας του Θ Πάγκαλου να δει τον Μουσολίνι, ο ο...