ΝΤΟΝΜΕΔΕΣ

(DönmehΤούρκικα dönme )

 

Αναφέρεται σε μια ομάδα κρυπτο-Εβραίων στην Οθωμανική Αυτοκρατορία και τη σημερινή Τουρκία που συνδέονται ανοιχτά με το Ισλάμ και κρυφά ασκείται μια μορφή του Ιουδαϊσμού που ονομάζεται Sabbateanism.

ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΑ:  Ο Sabbatai Zevi.

Η τουρκική λέξη dönme είναι από τη λεκτική ρίζα DON-που σημαίνει «να γυρίσει», δηλαδή, «να μετατρέψει," αλλά σε μια υποτιμητική έννοια. Καλούνται επίσης Selânikli  "πρόσωπο από τη Θεσσαλονίκη" ή avdetî "θρησκευτική μετατροπή" (Αραβικά: επιστροφή عودة «awdah '»). Τα μέλη της ομάδας αναφέρονται στους εαυτούς τους απλά ως "οι πιστοί" στα εβραϊκά (Εβραϊκά: המאמינים ha-Ma'aminim).

Η ομάδα ξεκίνησε κατά τη διάρκεια και αμέσως μετά την εποχή του Sabbatai Σέβι, του 17ου αιώνα εβραϊκή Kabbalist που ισχυρίστηκε ότι ήταν ο Μεσσίας και τελικά αναγκάστηκε από τον Οθωμανό Σουλτάνο Μεχμέτ IV για να γίνει μουσουλμάνος. Μετά τη μετατροπή Σέβι, ένας αριθμός των Εβραίων τον ακολούθησαν στο Ισλάμ και έγινε η Dönmeh.

Το 1626 γεννήθηκε στην Σμύρνη ο Sabbatai Σέβι (1626-1676) που ήταν ασκεναζί δηλαδή με καταγωγή από την Γερμανία, ο πατέρας του γεννήθηκε στην Πάτρα της Πελοποννήσου, ο Sabbatai Zevi δημιουργήσε ένα κίνημα Γνωστικισμού (η παράδοση του Γνωστικισμού απορρίπτεται από τον ιουδαϊσμό). Το κίνημα αυτό τιμά τον Εωσφόρο σαν φορέα γνώσης και λυτρωτή της ανθρωπότητας, ο «φωτισμένος» πρέπει να γευτεί το «μέλι της αβύσσου» δηλαδή την αίσθηση του ψεύδους και της ισχύος , την απόλαυση των σεξουαλικών οργίων, την κατάλυση κάθε ηθικής αρχής.

Ο  Sabbatai Zevi κατάφερα να φτιάξει ένα τεράστιο «μεσσιανικό» κίνημα, πολλοί από τους ραβίνους πίστεψαν ότι ήταν ο Μεσσίας. Ο Σουλτάνος τον Σεπτέμβριο του 1666, είχε απειλήσει τον Ζεβι ότι θα τον σκοτώσει, διότι με τους ισχυρισμούς του ότι είναι ο Μεσσίας δημιουργούσε διχόνοιες και σχίσματα στην εβραϊκή κοινότητα, εκτός και αν πήγαινε στο Ισλαμ.

Ο Ζεβι (o οποίος κατόπιν οράματος είχε παντρευτεί μια εβραία πόρνη από το Λιβόρνο) έγινε  μουσουλμάνος και στο Ισλαμ μπήκαν  και οι οπαδοί του, χωρίς να αποκηρύξουν τα πραγματικά πιστεύω τους μεταστράφηκαν στο Ισλαμ, αλλοτριώνοντας τον. Η σέχτα αυτή έφτασε μέχρι την Αίγυπτο αλλά και την Κεντρική Ευρώπη (Πολωνία, Πρωσία, Γερμανία). Μετά το θάνατο του Shabbetai Zevi το κέντρο της κοινότητας των δραστηριοτήτων μετακόμισε στη Θεσσαλονίκη

ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΑ : Ο Abraham Isaac Kook το  1924

Η αίρεση αυτή προέρχεται από τον Καμπαλισμό και η διαδρομή της ξεκίνησε από το Μαρόκο και την Ιβηρική χερσόνησο, και στη  συνεχεία την Πάτρα, την Σμύρνη και την Θεσσαλονίκη , αναπτύχθηκε ιδιαίτερα στην περιοχή της Αδριανούπολης (τόπο εγκατάστασης του Κύρκου Κύρκου και των Εβραίων από το Kirk-Er ή Cifut-kale της Κριμαίας, στην Αδριανούπολη αριθμούσε αριθμούσε περίπου 200 οικογένειες ) τον 17ο αιώνα για να αναζωπυρωθεί τον 18ο ανακυκλούμενη εκ Γερμανίας και μεταλλαγμένη σε Eβραικό Διαφωτισμό ή Haskalah.

Ένα απόσπασμα από τον Καμπαλιστη Ραβίνο Isaac ha-Kohain μας εξηγεί πανεύκολα πως μπορεί η Madonna και η Kylie Minogue να είναι και Καμπαλίστριες και πόρνες. Απλά η Καμπαλά διδάσκει ότι η απελευθέρωση του ανθρώπου θα γίνει με την παράδοση του στα πάθη του και η ένωση του με το Θεό με την γνώση του κακού και του καλού τα οποία ενυπάρχουν στο θεό. Κάτι σαν το Yin-Yan δηλαδή το οποίο συναντάμε σε διάφορες παραλλαγές σε πάμπολλους λογότυπους πολυεθνικών εταιριών που ανήκουν στους ταγούς της Νέας Τάξης.

 «Πρόσεξα την μεγάλη σου επιθυμία να ανέλθεις την σκάλα της Σοφίας, να αντιληφθείς αινίγματα και να συλλάβεις τους πονηρούς δρόμους των Αρχαίων Σοφών, των αρχόντων των γραφών, εκείνων που ασχολήθηκαν με τα μυστικά της ψυχής. Θα στο αποκαλύψω παρ όλο που αυτός ο δρόμος δεν πατιέται παρά μόνο από "δύο τρείς ελαίας επί της κορυφής των υψηλοτέρων κλάδων" -αυτοί είναι οι αρχαίοι σοφοί, οι λόγιοι της Ισπανίας που διείσδυσαν στα παλάτια του Σαμαήλ. Είναι ένα μακρύ και βαθύ μονοπάτι, σπουδή σε όλους τους άρχοντες της σοφίας της κρυμμένης πηγής, το βάθος του καλού και το βάθος του κακού» .

Ο αναφερόμενος εδώ Σαμαήλ, αναφέρεται στην Καμπάλα ως "εμφανισθείς ως όφις, διότι η ιδεώδης μορφή του όφεως ήταν ο Σατάν." (Ζοχαρ). Σύγχρονοι οπαδοί του Μεσσιανικού Καμπαλισμού αναφέρουν ότι:

«Ο στόχος είναι το σπάσιμο όλων των θρησκευτικών περιβλημάτων προκειμένου να απελευθερωθεί ο Θεός. Σύμφωνα με τον προκάτοχο μας Yakov Leib Frank "Όλα τα πιστεύω, οι οδηγίες και τα βιβλία που έχουν γραφτεί μέχρι τώρα είναι σαν να κοιτάς προς τα πίσω σε πράγματα ήδη νεκρά. Αλλά τα μάτια του σοφού ανθρώπου κοιτούν μπροστά. Όπως ο Frank και άλλοι Καμπαλιστες που προηγήθηκαν λατρεύουμε τον Θεό και όχι τη θρησκεία. Ο στόχος μας δεν είναι η δική μας θέωση αλλά να γίνουμε βοηθοί του Θεού στον δικό Του αγώνα  να ενωθεί ο Ίδιος με τον Εαυτό Του. Ο Θεός ουδέποτε υπήρξε άνθρωπος. Αλλά ο άνθρωπος θα γίνει το εργαλείο για την... απελευθέρωση του Θεού» .

ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΑ : Ο Jacob Frank.

Υπάρχουν διάφοροι κλάδοι της Dönmehs.

Η πρώτη ήταν η «Ismirli» , σχηματίστηκε στη Σμύρνη, Η δεύτερη ήταν η «Jakublar» , που ιδρύθηκε από τον Jacob Querido (περ. 1650-1690), ο ανιψιός της συζύγου του Σέβι. Querido υποστήριξε ότι είναι μετενσάρκωση του Μεσσία Σέβι.

Ο Βαράχιας Russo  γνωστός ως Baba Οσμάν, που ιδρύσε το Karakashi. Οι ιεραπόστολοι από την Karakashi ήταν ενεργό κυρίως στην Πολωνία κατά το πρώτο μέρος του 18ου αιώνα και δίδαξε Frank Jacob (1726-1791), ο οποίος με τη σειρά του ίδρυσε το «Frankists» (ο Frank αποκαλεί τον Θεό του Ισραηλ "Big Brother" ). Ωστόσο, μια άλλη ομάδα, η Lechli, πολωνικής καταγωγής, έζησε στην εξορία, στη Θεσσαλονίκη και την Κωνσταντινούπολη. Στην Θεσσαλονίκη οι ντολμέδες το 1900 ήταν περίπου 15.000 και είχαν τάξεις τους Konyosos ή Karakashlar (στα τουρκικά) είχε τη φήμη του αφού ίδρυσε μια νέα πίστη, με κλίση προς τις θρησκευτικές μηδενισμό ( εκπρόσωποι εστάλησαν στην Πολωνία, τη Γερμανία, την Αυστρία και, όπου ήταν μια σημαντική πηγή του ενθουσιασμού μεταξύ 1720 και 1726), τους cavalleros (επιβήτορες), τους conjos (αιδοία, μουνί). Οι ομάδες  δείχνουν μια αμοιβαία αποστροφή σε τέτοιο βαθμό που κανένας καβαγιέρο δεν θέλει να κάθεται με ένα κονγιοστο ίδιο τραπέζι ή στο ίδιο σπίτι, ούτε να πιει από το ίδιο ποτήρι. Ο ένας κατηγορεί τον άλλο για την κακόφημη ηθική του που επιτρέπει μάλιστα ακόμη και την παιδεραστία.

 

Οι καβαγιερος είναι έμποροι και γραμματείς. Σχεδόν όλοι δημόσιοι γραφείς και υπάλληλοι γραφείων της Θεσσαλονίκης ανήκουν σε αυτήν την αίρεση. Οι πιο γραμματισμένοι καταλαβαίνουν και εβραϊκά. Έχουν τα μαγαζιά τους στην περιοχή του παζαριού που λέγεται Μισιρ Τσαρσι (Αιγυπτιακή αγορά) και κάθονται σε μια ξεχωριστή συνοικία κοντά στην Porta Nuova (Νεα Πυλη-Γενι Καπού).

 

 ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΑ : Ο Djavid Bey νεότουρκος dönmeh.

Οι κόνγιο είναι φτωχοί μάστοροι, μεροκαματιάρηδες και χαμάληδες και ζουν σκορπισμένοι ψηλά στις ανατολικές συνοικίες. Οι μεν κονγιο είναι η υποομάδα εκείνη των Σαββατιστών που προέρχονται απ ευθείας από τον Ζεβί ενώ οι Καβαγιέρος από τον μαθητή του Ζεβί, ονόματι Μπερζελάι.  ΕΒΡΑΙΟΥΡΓΙΕΣ: Η ΕΒΡΑΙΑ ΑΟΙΔΟΣ ΜΑΣ ΜΥΕΙ ΣΤΙΣ ΑΞΙΕΣ ΤΟΥ ΕΒΡΑΪΚΟΥ ΦΙΛΕΛΕΥΘΕΡΙΣΜΟΥ ΔΥΣΦΗΜΙΖΟΝΤΑΣ ΚΑΙ ΑΠΑΞΙΩΝΟΝΤΑΣ ΧΥΔΑΙΑ ΤΟ ΧΡΙΣΤΙΑΝΙΣΜΟ ΚΑΙ ΤΟ ΙΣΛΑΜ

Με την ανταλλαγή των πληθυσμών που ακολούθησε την ελληνο-τουρκικό πόλεμο το 1924, η Doenmeh αναγκάστηκαν να εγκαταλείψουν τη Θεσσαλονίκη. Οι περισσότεροι από αυτούς εγκαταστάθηκαν στην Κωνσταντινούπολη, και μερικά σε άλλες πόλεις της Τουρκίας, όπως η Σμύρνη και την Άγκυρα.

Οι   dönmeh έπαιξαν  τεράστιο ρόλο στο κίνημα των Νέων Τούρκων και κατά τη στιγμή της ανταλλαγής πληθυσμών ανάμεσα στην Ελλάδα και την Τουρκία το 1923, μερικοί μεταξύ των Dönmeh Θεσσαλονίκης προσπάθησαν να αναγνωριστούν ως μη-μουσουλμάνοι  για  να μην αναγκαστούν να εγκαταλείψουν τη Θεσσαλονίκη. Μετά την ίδρυση της Τουρκικής Δημοκρατίας το 1922-1923, οι ντολμέδες  υποστήριξαν  σθεναρά το κόμμα των  Ρεπουμπλικάνων, και τις φιλοδυτικές μεταρρυθμίσεις του Ατατούρκ που προσπάθησε να περιορίσει την εξουσία του θρησκευτικού κατεστημένου και τον εκσυγχρονισμό της κοινωνίας. Ειδικότερα, οι ντολμέδες  έπαιξαν καθοριστικό ρόλο στην ίδρυση του εμπορίου, της βιομηχανίας και του πολιτισμού στην αναδυόμενη Δημοκρατίας της Τουρκίας.

Από τον 20ο αιώνα, πολλοί Dönmeh έχουν παντρευτεί με άλλες ομάδες και πλέον έχουν αφομοιωθεί στην τουρκική κοινωνία, στο παρελθόν εφαρμοζόταν ο κανόνας της ενδογαμίας. Αν και μερικά εξακολουθούν να θεωρούν τον εαυτό τους Εβραίους, η Dönmeh δεν αναγνωρίζεται επίσημα ως τέτοιο από εβραϊκές αρχές. Πάντως, οι κλειστή κοινότητα των Μεσσιανιστων Ντονμέδων και Φρανκιστών είχε κακή φήμη ως προς την ηθική της, αφού ήταν ευρέως διαδεδομένο ότι τα ήθη τους ήταν εντελώς χαλαρά σε σημείο που να φτάνουν και σε ανταλλαγές συζύγων και ομαδικά όργια και να καταδικαστούν για τα ήθη τους στην Εβραϊκή κοινότητα του χωριού Satanov.

Σε επίσημη έκθεση του Αυστριακού πρέσβη σχετικά με τους εβραιομουσουλμανους αναφέρεται:

«H αίρεση των Donmeh ή Ma'amini ("πιστοί"), φαίνεται να έχει στην Θεσσαλονίκη την ιδιοτυπία της. Εξωτερικά ανήκουν τα μέλη της στον Ισλάμ, στα κρυφά όμως στον Ιουδαϊσμό. Ζουν όσο μπορούν μακριά από τους άλλους και επισκέπτονται τα τζαμιά μόνο αν είναι ανάγκη για να κρατήσουν τους εξωτερικούς τύπους. Δεν παντρεύονται ούτε με Τούρκους, ούτε με εβραίους, ακόμα και ανάμεσα στις δύο ομάδες στις οποίες διαιρούνται δεν γίνονται γάμοι» .

 

ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΑ : Ο  Μουσταφά Κεμάλ Ατατούρκ ήταν  dönmeh.

ΓΝΩΣΤΟΙ ΝΤΟΝΜΕΔΕΣ

Τζαβίτ μπέης (Javid Bey) υπουργός οικονομικών των νεοτούρκων,  ο οποίος ήταν απόγονος της οικογένειας Baruchiah Russo και υπηρέτησε ως ένας από τους ηγέτες της αίρεση. (στη κυβέρνηση των νεοτούρκων υπήρχαν τρεις υπουργοί ντονμέδες).

Ο Κεμαλ Ατατούρκ (Kemal Atatürk)

Ο Haim Joseph Mallah προπάππους του Kicolas Sarkozy.

Ο Ισμαήλ Τζεμ

Η Τανσού Τσιλέρ.

Ο Γιασάρ Μπουγιουκανίτ (αρχηγός του τουρκικού στρατού).

Ο Ilgaz Zorlu που ίδρυσε Zvi το 2000 και ζήτησε την αναγνώριση ότι ήταν  Εβραίος.

Στο Πανεπιστήμιο Işık, ένα τμήμα του το Feyziye Σχολές του Ιδρύματος (Τούρκικα: ​​Feyziye Mektepleri Vakfi, FMV), ιδρύθηκαν αρχικά από την κοινότητα Dönmeh της Θεσσαλονίκης κατά το τελευταίο τέταρτο του 19ου αιώνα και συνέχισαν τις δραστηριότητές τους στην Κωνσταντινούπολη. Υπάρχουν αξιόπιστες αποδείξεις ότι το οργανωτικό πλαίσιο της αίρεσης Konyosos επέζησε, και ως αργά το 1960 πολλές οικογένειες εξακολουθούν να ανήκουν στον εν λόγω οργανισμό.

 

ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΑ : Η Τανσού Τσιλέρ ότι ανθελληνικό έχει να επιδείξει το τουρκικό οπλοστάσιο προέρχεται από τους Dönmeh