Το φθινόπωρο του 1943 η προσοχή των Βρετανών
επικεντρώθηκε στην προσπάθεια του ΕΛΑΣ να προετοιμάσει την κατάληψη της
εξουσίας στην κατεχόμενη Ελλάδα.
Ο σερ Ρέδζιναλδ Λήπερ είχε την άποψη ότι: «... σε
οποιοδήποτε κόμμα κι αν άνηκαν οι υπουργοί, θεωρούνταν αυτονόητο ότι η
βρετανική Κυβέρνηση έχει το δικαίωμα να πραγματοποιεί... επεμβάσεις στις
ελληνικές υποθέσεις.» έτσι υπέβαλε προτάσεις που προέβλεπαν :
1. Την
διακοπή των Βρετανικών σχέσεων με το ΕΑΜ.
2. Την
δυσφήμιση των στελεχών του ΕΑΜ για να αποχωρήσουν τα συντηρητικά του στοιχεία.
3. Ο
Γεώργιος Β να διακηρύξει ότι δεν θα επιστρέψει μέχρι να διευθετηθεί το ζήτημα
του καθεστώτος.
4. Να
οριστεί αντιβασιλέας ο αρχιεπίσκοπος Δαμασκηνός.
Οι προτάσεις εφαρμόστηκαν μερικά, η διακοπή των
σχέσεων με το ΕΑΜ μετατράπηκε σε διακοπή εφοδείων.
Ο εμφύλιος μεταξύ ΕΛΑΣ και ΕΔΕΣ ξέσπασε
9/10/1943 και κράτησε μέχρι τέλος
Ιανουαρίου 1944. Ο ΕΚΚΑ έμεινε ουδέτερος. Αν νικούσε ο ΕΛΑΣ θα ήταν η μοναδική αντιστασιακή δύναμη στην Ελλάδα.
ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΑ : Ο Chris Woodhouse.
Ο Ζέρβας χάρις στον εφοδιασμό του από τους Άγγλους
κατάφερε να αντιμετωπίσει τον ΕΛΑΣ, ενδεικτικός είναι ο πίνακας εφοδίων που
έλαβαν :
............................................
ΕΔΕΣ........ ΕΛΑΣ............ΕΚΚΑ
Τρόφιμα και ρουχισμός...... 14 τόννους 34 τόννους
2 τόννους
Όπλα κια πολεμοφόδια...... 74 τόννους
22 τόννους 14 τόννους
Χρυσές λίρες......................18.000 927 3.600
Από τους 22 τόννους που έλαβε ο ΕΛΑΣ οι 16 στάλθηκαν
στην περίοδο Οκτωβρίου – μέσα Νοεμβρίου και 6 τόννους μόνο για ειδικές
επιχειρήσεις κυρίως στην Ανατολική Μακεδονία. Ο Ζέρβας πήρε τον Δεκέμβριο 50 τόννους
πολεμοφόδια
Ο Τσώρτσιλ ήταν σαφής «Το ΕΑΜ και ο ΕΛΑΣ έπρεπε να
στερηθούν τα πάντα και να κτυπηθούν με κάθε μέσο που διαθέτουμε».
Ο Β Μπαρτζιώτας αναφέρει: «... (τον ΕΔΕΣ) τον
εξόπλισαν οι ίδιοι, ενώ στον ΕΛΑΣ δεν έδωσαν ούτε ένα όπλο...», υπερβολικό αλλά....εν μέρει αληθινό.
Η πληθωρική βοήθεια έδωσαν την δυνατότητα στον ΕΔΕΣ
να περάσει σε αντεπίθεση, βέβαια δεν ήταν αρκετά ισχυρός να κάνει και πόλεμο
και με τους Γερμανούς, ωστόσο σχεδίαζε να διώξει τον ΕΛΑΣ από τα Τζουμέρκα και
να κυριαρχήσει στην Ήπειρο. Αυτή η κατάσταση έκανε το ΕΑΜ να μεταβάλει στάση
απέναντι στους Άγγλους.
Ο κατοχικός εμφύλιος μεταξύ ΕΛΑΣ και ΕΔΕΣ
σταμάτησε αρχές Φεβρουαρίου 1944 και
άρχισαν διαπραγματεύσεις στο Μυριόφυλλο (Τρικάλων) - Πλάκα (Αράχθου) στις
οποίες συμμετείχαν εκ μέρους του ΕΛΑΣ συμμετείχε τριμελής επιτροπή που συγκροτούσαν οι Στ Σαράφης, το στέλεχος του ΚΚΕ Πέτρος Ρούσσος, ως πολιτικός εκπρόσωπος (ΚΚΕ), και ο Μπάμπης Κλάρας, αδελφός του Άρη Βελουχιώτη, ως γραμματέας της αντιπροσωπείας. Την τριμελή αντιπροσωπεία του ΕΔΕΣ αποτελούσαν ο Κομν Πυρομάγλου ο αντισυνταγματάρχης ιππικού Πέτρος Νικολόπουλος και ο υπολοχαγός Νίκος Βεργέτης ως γραμματέας της αντιπροσωπείας. Εκ μέρους της ΕΚΚΑ συμμετείχαν ο Δημ Ψαρρός, και ο Γεωργ Καρτάλης. Και τέλος, ο Αμερικανός ταγματάρχης Ουάινς, ως εκπρόσωπος του Στρατηγείου Μέσης Ανατολής (ΣΜΑ) και ο Άγγλος συνταγματάρχης Κρίστοφερ Γουντχάους ως εκπρόσωπος τόσο του ΣΜΑ όσο και της Ελληνικής Στρατιωτικής Διοίκησης, στην πραγματικότητα ήταν διαπραγματεύσεις
μεταξύ Άγγλων και ΕΛΑΣ, σε κάποια στιγμή έφτασαν σε αδιέξοδο και τότε ο Κρις Γουντχάουζ
(C.
M.
Woodhouse)
απείλησε ότι οι Βρετανικές αρχές θα αποκήρυτταν δημόσια τον ΕΛΑΣ και υπό αυτή
την απειλή ο ΕΛΑΣ συμφώνησε σε κάτι που ήδη είχαν δεχτεί ο ΕΔΕΣ και ο ΕΚΚΑ. Οι
προθέσεις του ΕΑΜ ήταν να βγει μια πολιτική απόφαση, ενώ οι Βρετανοί πέτυχαν οι
αποφάσεις να είναι καθαρά στρατιωτικές.
Ο C. M. Woodhouse έγραψε: «Χωρίς την ανακωχή της
Πλάκας, η διάσκεψη του Λιβάνου θα ήταν αδύνατη.
Χωρίς την συμφωνία της Καζέρτας, η διάσκεψη του Λιβάνου θα έμενε
άκαρπη».
ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ
R9703
FO
371/37231
Λήπερ προς ΦΟ τηλεγρ 294/5-10-1943
ΑΠΟ ΤΗΝ ΑΝΤΙΣΤΑΣΗ ΣΤΟΝ ΕΜΦΥΛΙΟ επιμέλεια Μάριον
Σαράφη εκδόσεις ΑΑ ΛΙΒΑΝΗ
ΕΘΝΙΚΗ ΑΝΤΙΣΤΑΣΗ ΚΑΙ ΔΕΚΕΜΒΡΗΣ 1944 του Β. Γ.
Μπαρτζιώτα εκδόσεις ΣΥΓΧΡΟΝΗ ΕΠΟΧΗ
ΤΟ ΜΗΛΟ ΤΗΣ ΕΡΙΔΟΣ του C. M. Woodhouse εκδόσεις
ΕΞΑΝΤΑΣ
ΟΤΑΝ Ο ΕΛΛΗΝΑΣ ΣΥΝΑΝΤΑΕΙ ΕΛΛΗΝΑ του σερ Ρέδζιναλδ
Λήπερ
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου